Deneyimsel Tasarım Öğretisi Nedir ?

"Rota Yeniden Oluşturuluyor!..."

“Rota yeniden oluşturuluyor” bu sesi kaçıncı kez duyuyordum acaba?“ dedi iç çekerek. “Bir saate varırım” diye çıktığı yolda dördüncü kez yanlış yola sapmış ve o bir saatin çoktan iki buçuk saat olduğunu acı bir şekilde fark etmişti Mert. İki yıl başka bir şehirde yaşamıştı alt tarafı! Her yere yeni kavşaklar, yeni tek yön tabelalarıyla 30 yıllık memleketinde sanki bir yabancıydı. Bildiği yollar alt üst olmuş, gitmek istediği adrese bir türlü varamıyordu. “Kaç yıllık tecrübeli şoförüm, ne hale geldim?” diye utanıp sıkılması da cabası. 

O hengamede takıldığı kırmızı ışıkta sanki senelerce beklemiş gibi hissediyordu. Bir taraftan bu uzun ışığı fırsata çevirip arabasının camını silen fırlamaya harçlığını hazırlarken, bir taraftan düşündü. Trafikte yaşadığı bu, "Bir türlü istediği adrese varamayıp dolanıp durma hissi" bir anda çok tanıdık geldi. Zihnindeki camın kiri de “Hayatımın son yıllarında da aynen böyle hissediyorum…” cümlesiyle temizlenmeye başlamıştı.

Her seferinde “Acaba bu yol istediğim yere çıkar mı?” demekten kaçıncı turunu attığını unuttuğu bir caddedeydi. Bilmem kaçıncı kez geçmesine rağmen “Girilmez” tabelasını yeni gördüğü ve “Bence geçerim” diye daldığı bir sokakta kafa kafaya geldikleri arabayla birbirlerine suçlar gözlerle bakıyorlardı. Haklıydı kendince Mert, “Yolun çoğunu gelmişim, sokak bitmek üzere. Ne vardı sanki az geri gitse yani!” diyordu. Adamsa koskoca “Girilmez” tabelasını göre göre, bile bile neden Amerika’yı yeniden keşfetmeye çalıştığını sorarcasına bakıyordu Mert’e. E haksız da sayılmazdı.

Bak yine olmuştu! Aynı “Bu yol çıkar mı?” dediği caddeler gibi, “Belki bu sefer işe yarar” diye denediği bir sürü yöntem işinde elinde patladığındaki histi bu. “Hayır, zannedersin dünkü çocuğum, kaç senelik iş tecrübem var” diye içerliyordu. 

Yıllardır beraber oldukları kız arkadaşının daha yeni fark ettiği ve çok hassas olduğu huyu da o girilmez tabelalı sokak gibiydi ve onunla da aynen böyle kafa kafaya kaldıkları sokaktaki gerginlikteydiler.

İnsanın yaşanmışlıklarının ona yetmediği anlardır bunlar. Hayat yaşayıp yaşamadığımızdan çok, ders çıkarıp çıkarmadığımızla ilgilenir. Kırmızı ışığın yeşil ışığa dönmesi gibi, yaşanmışlıkların deneyime dönmesini ister ki hayatımız tıkanmasın, aksın.

Deneyimsel Tasarım Öğretisi de hayatın içindeki deneyimlerden faydalanılarak tasarlanmış bir bilgi teknolojisidir. “Deneyimsel” kısmını geçmişten, “Tasarım” kısmını ise şimdiki ve gelecek zamandan alarak geçmişin deneyimleri ile şu ana ve geleceğe köprüler kurar. Yeryüzündeki tüm canlı ve cansız varlıkların hayatlarındaki ortak deneyimleri harmanlayarak insanların hem bugününü hem de yarın gideceği yolun haritasını, deneyimselleştirilmiş öngörülerle çizmesine olanak sağlar. Deneyimsel Tasarım Öğretisi, insanın hayattaki amacını amaç edinmiştir. İnsan bir kez geldiği şu hayatta ne yaparsa yapsın mutlu olmak, başarılı olmak ve etrafındakilerle doyumlu ve kaliteli ilişkiler kurmak ister. Bu amaçlar tüm insanlar için ne kadar ortaksa, bu amaca götürdüğüne inandığı yollar da o kadar çeşitlidir.

İnsan bazen onu mutluluğa ve başarıyagötürecek yolların seçiminde yanılır. Yanlış yerlerde yanlış kazançlar arar. Yanlış davranışlarla ve yanlış hamlelerle olumlu sonuçlar bekler. Eğer varmak istediği yer ya da gideceği yola dair bir bilgisi yoksa, bir bilinmez içinde doğaçlama yapar ve sanki daha iyiymiş gibi gözükene yönlenir. Dener, yanılır, bulur, öğrenir. Her seferinde deneyerek ortaya çıkacak başarılı ve başarısız sonuçları bizzat gözlemleyerek sonuca ulaşmayı tercih eder. Oysa hayattaki en pahalı, en zaman kaybettirici ve en kârı düşük öğrenme yöntemi deneme-yanılma (trial-error method) yöntemidir.

Deneyimsel Tasarım Öğretisi der ki: deneme de yanılma…

Mert’in hayatından bize tanıdık gelen yöntem de buydu. Oysa çoktan o şehrin haritalarını navigasyon programına yüklemişlerdi. Birileri daha önce o yollardan geçmiş, onun yerine “Neresi çıkmaz, neresi tek yön, hangi sokak hangi caddeye açılır” belliydi. Kendi şehrine yabancı olmuş birini bırakın, orayı ilk defa ziyaret edeni bile kaç dakika içinde istediği adrese götüreceğini öngörüyordu. Yanlış yola saptığında da uyarısı belli, ‘rota yeniden oluşturuluyor’.

Deneyimsel Tasarım Öğretisi de ulaşılması istenen bir amaç ve hedef doğrultusunda deneyimselleştirilmiş öngörüleri insanlara sunarak, bu hayattaki nihai amacına deneme yanılma yapmadan, en kısa yoldan ve en etkili biçimde ulaşma fırsatı sunan stratejiler bütünüdür.

İnsana kalan ise hedefini ve amacını, yani adresini belirledikten sonra navigasyonu açmak… 

===

 

Deneyimsel Tasarım Öğretisi geçmiş deneyimlerle yarını şekillendiren bir gerçeklik ilmidir. Bireylerin problemlerini çözmeleri ve hedeflerine ulaşabilmeleri için ihtiyaç duydukları yöntemleri öğretir.

 

“Kim Kimdir”, “İlişkide Ustalık”, “Başarı Psikolojisi” programlarıyla mutlu ve başarılı olmak isteyen insanlara stratejiler sunar.

 

===

 

“Milyarlarca insan içinde, “bir” kişinin ne önemi olabilir ki?

 

Bunun cevabını o “bir” kişiye sorun!”

 

Yahya Hamurcu